Stal to stop żelaza z węglem, które jest obrobione cieplnie oraz plastycznie. Otrzymywana jest z tak zwanej surówki, którą uzyskujemy w trakcie świeżenia (czyli technologii usuwania zbędnych domieszek z ciekłego metalu, dzięki ich utlenianiu). Stal ma niesamowicie obszerne zastosowanie, o czym szerzej dowiecie się w poniższym artykule.
Podział stali
Stal możemy podzielić np. ze względu na skład chemiczny, w której wyróżniamy:
- stal węglową– niskowęglowa,
– średniowęglowa,
– wysokowęglowa,
- stal stopową
– niskostopowa,
– średniostopowa,
– wysokostopowa.
Możemy również materiał ten podzielić ze względu na zastosowanie. Przykładowo, jeśli mówimy o produkcji konstrukcji stalowych możemy wyróżnić stal konstrukcyjną:
- ogólnego przeznaczenia,
- niskostopową,
- łożyskową,
- sprężynową,
- do azotowania,
- czy wyższej jakości.
Stal z której wytapiane są narzędzia może być albo węglowa albo stopowa. Ten drugi rodzaj w zależności od potrzeb może być wykorzystywany do pracy na zimno, gorąco czy może to być także stal szybkotnąca.
Właściwości
Każdy materiał ma swoje odpowiednie właściwości i tak na przykład przy produkcji konstrukcji stalowych, czyli w szeroko pojętym budownictwie zwraca się szczególną uwagę na:
- granicę sprężystości – maksymalne naprężenia,
- udarność – to odporność na obciążenia dynamiczne,
- spawalność – czyli możliwość trwałych połączeń dzięki spawaniu,
- odporność na korozję chemiczną i wiele innych.
Zastosowanie
Jak już wspominaliśmy, stal ma wiele zastosowań. Wykorzystywana jest w wielu dziedzinach techniki czy przemysłu, a także w budownictwie. Stosowana jest między innymi w środkach komunikacji, takich jak samochody, samoloty, okręty czy pociągi. Ponadto stal znajduje zastosowanie przy produkcji konstrukcji stalowych, które wykonywane są w budownictwie do wznoszenia ogromnych hal, magazynów czy budynków mieszkalnych. Taśmy stalowe, jak sama nazwa wskazuje, również wykonywane są z tego materiału, są bardzo przydatne między innymi podczas transportu. Stal świetnie sprawdza się również do mebli, gdzie nóżki są wykonywane z tego materiału, a nierzadko całe siedziska. Nie trzeba wspominać o gwoździach, wiertłach, sztućcach czy garnkach.
Jak widać stal jest niezbędnym materiałem. To tylko kilka przykładów zastosowań, do których jest wykorzystywana.